’Fors meer Nederlanders melden zich met gokverslaving, vooral jongeren’

Bij de leerlingen die autisme hebben zie ik toch vaker dat ze weinig vrienden hebben en veel alleen zijn. Sociale media zijn websites of apps waarbij iedereen informatie kan delen, zoals tekst, afbeeldingen en video’s. Andere gebruikers kunnen reageren op deze berichten of deze delen. Voorbeelden van sociale media zijn Facebook, Twitter, Instagram en WhatsAapp. Het onderzoek onder ouders vond plaats in de periode dat er door corona een gedeeltelijk lockdown was, waardoor de cijfers hoger kunnen zijn dan onder normale omstandigheden.

VLAARDINGEN – Sinds de legalisatie van online kansspelen in Nederland is de markt enorm toegenomen en steeds meer Nederlanders gokken inmiddels online. Er is echter ook nog nooit zoveel verandering geweest, nadat de Wet kansspelen op afstand (Koa) zijn intrede heeft gedaan (die vrijwel continu in ontwikkeling is). Ben jij een professional, beleidsmaker of onderzoeker die werkt op het gebied van gokschade, gokproblematiek en gokverslaving? En wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten en recente ontwikkelingen in het veld? De drempel om online te gokken is erg laag, het aanbod is groot, het is grenzeloos én „behoorlijk” anoniem. „Heel weinig mensen hebben oog op het feit dat je eigenlijk afhankelijk van iets bent geworden. Dat is buitengewoon zorgwekkend”, zegt Kuiken.

Factsheet gamen

Hoeveel mensen zoeken preventief hulp bij problematisch gokken? Deze cijfers zijn afkomstig uit de Monitor Mediagebruik 7-12 jaar (2021). Het betreft een onderzoek onder ouders van jonge kinderen.

Wat is de samenstelling van drugs die worden verkocht op de Nederlandse drugsmarkt?

Nederland steekt (ver) uit boven andere Europese landen in het percentage inwoners dat ooit in het leven en in het afgelopen jaar ecstasy gebruikte. De Kerncijfers Verslavingszorg hebben betrekking op de deelnemende instellingen van de gespecialiseerde verslavingszorg. Zij dienen als belangrijke bronnen om de trends van verslavingsproblematiek in de verslavingszorginstellingen in Nederland te monitoren. Het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS) monitort de omvang en aard van de behandelingen in de gespecialiseerde verslavingszorginstellingen.

De verschuiving naar online gokken is ook te merken op het gebied van speleraccounts, merkt Onlinecasinoground.nl op. Uit cijfers van de Kansspelautoriteit blijkt dat er in juli 2022 ruim word nu lid 1,3 miljoen geregistreerde accounts bij alle legale aanbieders in Nederland waren. Minder dan de helft (563.000) van de accounts werden in juli 2022 nog gebruikt om mee te gokken.

De cijfers van 2023 laten inderdaad meerbehandelingen in gokverslaving zien. De vertraging in de cijfers komt voort uit het feit dat het lang duurt voordat iemand met gokproblematiek bij verslavingszorg in beeld komt. De kentering in deze trend is zorgwekkend en vereist aandacht.

Trimbos-instituut lanceert het Expertisecentrum Gokken

• Cijfers uit het HBSC-onderzoek, het Peilstationsonderzoek en het EXPLORE-onderzoek helpen deze vragen te beantwoorden.
• Dit doet het expertisecentrum door kennisdeling, onderzoek en monitoring.
• Driekwart is 25 tot 55 jaar en 17% is jonger dan 25 jaar.
• In het voortgezet onderwijs gaat het om respectievelijk 3 procent en 1,3 procent.
• In 2024 had 7,4% van de van de volwassen in Nederland ooit cocaïne gebruikt en 2,4% gebruikte in het afgelopen jaar.
• Ben jij een professional, beleidsmaker of onderzoeker die werkt op het gebied van gokschade, gokproblematiek en gokverslaving?

In het voortgezet speciaal onderwijs bestaan veel zorgen over problematisch gamegedrag en gebruik van sociale media bij leerlingen. Met name bij leerlingen met Autisme Spectrum Stoornis of ADHD. Het is belangrijk dat ouders en leerkrachten de mechanismes begrijpen die achter dit gedrag schuilgaan zodat leerlingen goed begeleid kunnen worden. Vind het antwoord op deze en vele andere vragen over alcohol, drugs, gamen, (stoppen met) roken en psychische gezondheid op onze websites of bel met onze infolijnen.

• Dit percentage bleef ten opzichte van 10 jaar eerder stabiel.
• Hoe vaak maken mensen gebruik van zorg vanwege psychische problemen?
• Attje Kuiken, voormalig fractievoorzitter van PvdA, is de nieuwe bestuurder van de verslavingsinstelling Novadic-Kentron en maakt zich zorgen.
• Het doel van het DIMS is om inzicht te krijgen in de markt van illegale drugs en gebruikers voor te lichten over drugsgebruik.
• De Kerncijfers Verslavingszorg hebben betrekking op de deelnemende instellingen van de gespecialiseerde verslavingszorg.

De relatie tussen de legalisering van online gokken in Nederland en het aantal gokverslaafden kan op basis daarvan niet worden aangetoond. Uit een enquête blijkt dat ook in 2022 het aantal gokverslaafden is gedaald. Nederlanders die gevoelig zijn voor een gokverslaving kunnen zich aanmeldingen bij het Centraal Uitsluitings Register Kansspelen (CRUKS).

Geef je e-mailadres op om toegang te krijgen tot de download. Het is mogelijk dat we je binnenkort – vrijblijvend – contacteren om feedback te vragen over het materiaal. Gamen komt algemeen meer voor onder mannen dan vrouwen. Door drugmonitoring geven wij inzicht in de drugsmarkt, drugsgebruik en -incidenten in Nederland.

Wilt u meer weten over onze diensten of bent u een professional met een vraag op het gebied van mentale gezondheid, alcohol, tabak of drugs? 64 procent van de ouders met kinderen van 0 tot en met 6 jaar zegt dat hun kind geen eigen digitaal apparaat heeft. 24 procent van de ouders vertelt dat hun kind een eigen tablet heeft. 6 procent heeft een eigen mobiele telefoon, 5 procent een televisie en 7 procent een videogameconsole (Tuijnman en anderen, 2025). VAD bundelt jaarlijks welke cijfers er gepubliceerd worden. Soms duurt het jaren voor een onderzoek over een bepaald thema nieuwe cijfers aanlevert.

De MDI biedt inzicht in de ontwikkelingen van drugsgerelateerde gezondheidsincidenten in Nederland. In 2024 had 7,5% van de volwassenen in Nederland ooit lachgas gebruikt en 0,5% gebruikte in het afgelopen jaar. In 2024 had 7,4% van de van de volwassen in Nederland ooit cocaïne gebruikt en 2,4% gebruikte in het afgelopen jaar. In 2024 had ruim één op de tien (11,6%) volwassenen in Nederland ooit ecstasy (xtc) gebruikt en 4,1% gebruikte in het afgelopen jaar. Net als in andere westerse landen is cannabis in Nederland de meest gebruikte illegale drug.

Het online gokken is nog steeds in opkomst, met een groei van 6% in 2024 ten opzichte van het jaar ervoor. Spellen tegen huis zijn het populairst onder spelers, denk aan slots en tafelspelen. Het gemiddelde verlies in ons land bedraagt €885 per half jaar, wat €147,50 per maand is. Tijdens mijn onderzoek ben ik echter ook een rapport tegengekomen van de Ipsos I&O. Dit percentage heeft echter betrekking op vergunde en onvergunde casino’s, want hoeveel inwoners daadwerkelijk bij illegale aanbieders spelen is onbekend. Het is de categorie met een laag risico op gokschade, in tegenstelling tot sommige online kansspelen.

In 2023 zijn circa 7.170 jongeren onder 25 jaar behandeld in een instelling voor verslavingszorg. Dat is ongeveer 11 procent van alle personen die in behandeling zijn geweest bij verslavingszorg. Onder de jongeren is cannabis in 41 procent  van de gevallen de hulpvraag.

Uit cijfers van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem blijkt dat in 2022 nog 1968 mensen zich meldden bij een verslavingskliniek, in 2023 waren dat er al 2708. Sommige onderzoekers stellen dat gokverslaving geen nieuw probleem is, maar dat het de laatste jaren steeds meer in de openbaarheid wordt gebracht dan vroeger. Voor leerlingen met Autisme Spectrum Stoornis (ASS) of ADHD is het vaak lastiger om een gezonde digitale balans te behouden. Dit heeft onder meer te maken met de behoefte aan voorspelbaarheid, contact en uitdaging en moeite met aandacht doseren. Meten hoeveel er gedronken, geslikt, gesnoven, gespoten wordt, is niet gemakkelijk.

Dit wordt gezien als de zogenaamde ‘kwetsbare groep’; jongeren lopen meer risico om een verslaving op te lopen. Jongvolwassenen hebben een groot aandeel in de online gokwereld. Met deze echte cijfers blijkt dat onderzoeken vaak nogal overdrijven met het aantal spelers. Uit drie onderzoeken die minister van Rechtsbescherming Franc Weerwind liet uitvoeren, werd geschat dat zo’n tien procent van de volwassen Nederlanders gokt.

Xtc/amfetamines volgden met 1,6%, opioïden met 0,8%, hallucinogenen met 0,5% en nieuwe drugs met 0,3%. Gebruik van andere illegale drugs dan cannabis komt doorgaans meer voor bij mannen dan vrouwen. Tal van monitors en onderzoeken leveren informatie op over middelengebruik. De Nationale Drug Monitor (NDM) bundelt deze gegevens over middelengebruik en biedt een interpretatie ervan.

Kinderen jonger dan 2 jaar besteden gemiddeld bijna 40 minuten per dag aan schermen in 2025. Kinderen tot 5 jaar besteden per dag gemiddeld anderhalf uur aan beeldschermen (Tuijnman en anderen, 2025). In 2021 zegt 13 procent van de middelbare scholieren en 14 procent van de basisschool leerlingen minstens 24 uur per week te gamen.

Daarbij moet worden aangetekend dat het gaat om accounts en niet om unieke personen. Een speler kan immers accounts hebben bij meerdere aanbieders. Uit de cijfers blijkt dat van die half miljoen actieve accounts ongeveer 22% bestaat uit jongeren in de leeftijd van 18 tot en met 23 jaar oud.

Deze informatie over het aantal mensen in behandeling in de verslavingszorg voor drugsproblematiek komt van het Landelijk Alcohol Drugs en Informatiesysteem (LADIS). Het LADIS verzamelt gegevens over de verslavingszorg in Nederland. De informatie in het LADIS komt tot stand doordat verslavingszorginstellingen en verslavingsreclassering jaarlijks gegevens aanleveren over de cliënten en hun behandeling. ‘Zij zetten zich dagelijks in om te voorkomen dat mensen in de problemen komen door online kansspelen, maar ook om mensen te laten genieten van het spel’.

LADIS-cijfers verslavingszorg 2018-2023

Compulsief gamen leidt onder andere tot afhankelijkheid, preoccupatie met het gamen, verstoring van relaties en matig functioneren op school of werk. ’ van Netwerk Mediawijsheid geeft kinderen en jongeren (vanaf 10 jaar) tips voor en informatie over verantwoord omgaan met digitale media. We doen onderzoek naar de voordelen en risico’s van digitale technologieën en naar gokschade, gokproblematiek en gokverslaving. We vertalen deze kennis naar praktische toepassingen en informatie en ondersteunen het veld. In 2023 speelde 56% van de volwassenen minstens maandelijks een digitale game. In de leeftijdsgroep jaar lag het maandelijks gamen het hoogst (76%).

Zonder loterijen ligt dit percentage echter op 34%, wat duidelijk aangeeft dat dit de populairste categorie is. Hoe goed worden jongeren, mensen met een verstandelijke beperking en andere kwetsbare gamers beschermd tegen negatieve gevolgen van gamen? Dat komt doordat het beleid over gamen versnipperd is over verschillende ministeries. Daarnaast wordt onvoldoende gecontroleerd of de maatregelen van de overheid en de game-industrie zelf werken. Dat blijk uit onderzoek van het Trimbos-instituut, in opdracht van het WODC.

Onze Nationale Drug Monitor (NDM) en de Monitor Drugsincidenten (MDI) beantwoorden deze vragen. Deze informatie over THC in wiet en hasj komt uit de THC-monitor. De THC-monitor voert jaarlijks onderzoek uit naar de sterkte en prijs van cannabisproducten die in Nederlandse coffeeshops te koop zijn.

In het HBSC-onderzoek onder scholieren is nagegaan in hoeverre jongeren sociale media gebruiken en in welke mate dat gebruik problematisch is. Scholieren is gevraagd hoe vaak ze online contact hebben met vrienden en andere mensen, zoals ouders, leraren en klasgenoten. In 2021 zegt bijna 36 procent van de leerlingen in het voortgezet onderwijs gedurende de hele dag contact te hebben met vrienden en anderen via sociale media. Leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs doen dit met 18 procent aanzienlijk minder. In het voortgezet onderwijs hebben meisjes vaker online contact dan jongens. Het gaat om 41 procent van de meisjes en 30 procent van de jongens.

Sinds de legalisering zijn er meer online gokbedrijven actief en maken zij veel reclame. Hoewel sinds 2023 reclame op tv, radio en sportlocaties verboden is, blijven bedrijven online actief adverteren. Jongeren kunnen via hun mobiele telefoon dag en nacht gokken, vaak zonder toezicht. Het lijkt onwaarschijnlijk dat gokverslaving een verschijnsel is van de laatste jaren. De maatregelen van de regering hebben ook invloed gehad op de verliezen van spelers.